خلاصه:طی سالها بخش مخابرات به عنوان یك بخش دارای انحصار طبیعی قلمداد می شده است، ولی طی سالهای اخیر با شروع آزادسازی وخصوصی سازی در كشورهای مختلف موضوع ایجاد رقابت در بازار مخابرات نیز مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع در ایران نیز با همراه با آزادسازی صورت گرفته در بخش مورد اهمیت بوده و تلاشهایی به منظور ایجاد رقابت در بازار مخابرات انجام شده است و لذا این رساله به دنبال آن است كه موضوع ایجاد رقابت در بازار مخابرات را از طریق بررسی وجود انحصار طبیعی در این بازار تحقیق نماید. به این منظور با استفاده از  داده های شركتهای زیر مجموعه شركت مخابرات ایران(شامل 30 شركت استانی و شركت همراه اول و شركت زیر ساخت) طی سالهای 1382 تا 1387 اقدام به تخمین یك تابع هزینه ترانسلوگ شده است. تخمین از روش SUR با استفاده از دادهای تجمیعی (pool) صورت گرفته است وسپس اقدام به آزمون جمع پذیری برای بررسی وجود انحصار طبیعی در بازار شده است. همچنین با استفاده از تابع هزینه تخمین زده شده برآوردی از صرفه های ناشی از مقیاس و تنوع به دست آمده است و در پایان برای نشان دادن اهمیت میزان هزینه های اجتماعی انحصار در بازار مخابرات ایران با استفاده از روش مثلث رفاه برآوردی از هزینه اجتماعی انحصار شده است. نتایج آزمون در مورد جمع پذیری تابع هزینه نشان می دهد كه تابع هزینه تخمین زده شده جمع پذیری ناحیه ای بوده و لذا دارای انحصار طبیعی بوده و رقابتی نمودن بازار باعث افزایش كارایی در آن نمی گردد همچنین نتایج نشان دهندة صرفه های ناشی از مقیاس وتنوع بالا در بازار مخابرات ایران است. از سوی دیگر انحصار كنونی در بازار مخابرات ایران بر اساس برآورد صورت گرفته هزینه های رفاهی بالایی را ایجاد نموده است( از 45 تا 63 درصد فروش) كه نیاز به مقررات گذاری از سوی دولت در این بخش به شدت وجود دارد.

شناسایی الگوی بازار و تخمین هزینه اجتماعی انحصار در بخش مخابرات